Zwart tandzaad
Zwart tandzaad (Bidens frondosa) is een eenjarige plant uit de Composietenfamilie (Asteraceae). De plant komt uit Noord-Amerika en is sinds de 18e eeuw ook in Europa te vinden.
Naamgeving
De naam tandzaad verwijst naar de zaden van de plant. Deze hebben kleine, weerhaakachtige uitsteeksels, waardoor ze zich gemakkelijk vasthechten aan de vacht van dieren.
Bidens komt van het Latijnse bis (twee) en dens (tand), verwijzend naar de vrucht. Frondosa betekent met veel bladen.
Vertaling
Engels: Beggar Ticks
Frans: Bident à fruits noirs
Duits: Schwarzfrüchtiger Zweizahn
Voorkomen
De plant is meestal te vinden in de buurt van rivieren, kanalen en sloten.
In de binnenstad van Mechelen vind je de plant onder meer langs de Dijle ter hoogte van de Kraanbrug.
Onderstaand exemplaar had wel een heel speciale plek gevonden. Hij groeide onderaan de oude sluisdeuren op de Dijle.
Beschrijving
De plant kan tot 1 m hoog worden. De stengels zijn bossig vertakt en zijn vaak glanzend paars tot dieprood van kleur. De bladen zijn tegenoverstaand en bestaan uit drie of vijf deelblaadjes, waarvan tenminste de onderste twee kort gesteeld zijn. De rand van de deelblaadjes is gezaagd.
Bloeiwijze
Zwart tandzaad bloeit van augustus tot september.
De bloemen zijn vrij onopvallend en bestaan vooral uit kleine, geelbruine buisbloemen. De bloemhoofdjes zijn omgeven door schutbladen. Naast een binnenste ring van groene schutbladen is er een buitenring van tamelijk lange en smalle schutbladen.
De vruchten zijn zwart en hebben twee naalden met weerhaakjes.
Culinair
De jonge bladen kunnen worden gegeten.
Vogels eten van de zaden.
Zwart tandzaad in de kruidengeneeskunde
In onze streken is de plant niet bekend omwille van zijn geneeskrachtige eigenschappen, maar bij de oorspronkelijke bevolking van Noord-Amerika werd de plant gebruikt tegen verkoudheden, reumatische aandoeningen en huidaandoeningen.
Referenties en meer info:
https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2023/07/zwart-tandzaad-bidens-frondosa.html
https://wilde-planten.nl/zwarttandzaad.htm
https://www.floravannederland.nl/planten/zwart_tandzaad
https://temperate.theferns.info/viewtropical.php?id=Bidens+frondosa
