Gekraagde aardster
Zoals ik in een voorgaand artikel reeds schreef trof ik deze zwam aan op een aantal perceeltjes langs de parking aan de sporthal IHAM (Mechelen-Zuid). De aardster staat er tussen lage struikjes met houtsnippers.
De gekraagde aardster (Geastrum triplex) is een buikzwam uit de familie Geastraceae.
In Vlaanderen zijn er momenteel 17 soorten aardsterren gekend.
Vertaling
Engels: collared earthstar
Frans: Géastre à trois enveloppes
Duits: Halskrausen-Erdstern
Voorkomen
De gekraagde aardster is een echte kosmopoliet. In Europa kan je hem tegenkomen van het Middellandse Zeegebied tot Zuid-Zweden. Je vindt de zwam op voedselrijke plekken tussen bomen, struikjes of tussen bijeen geharkte bladeren.
De Gekraagde Aardster is in Nederland en België de algemeenste aardster. Het is een saprofyt, wat betekent dat het zich voedt met organisch materiaal dat aanwezig is in de bodem.
Levensloop
Zoals elke paddenstoel begint het leven met een spore, die zich ontwikkelt tot een schimmel. De schimmel leeft ondergronds.
De paddenstoel is het bovengrondse vruchtlichaam en start als een bolvormige structuur. Bij rijpheid springt de buitenlaag van dat vruchtlichaam open en buigen de vier tot acht slippen zich stervormig. Die kunnen in een later stadium barsten. De kleur is geelachtig tot bruin. Er is vaak een komvormige kraag rond de centrale bol. Hieraan heeft de zwam zijn naam te danken.
In de centrale bol zitten de sporen. Die kunnen door verstoring (aanraking, regen, wind…) via een klein gaatje bovenaan naar buiten worden geslingerd.
Voor determinatie van buikzwammen is de opening van het bolletje een belangrijk kenmerk. Kenmerkend voor deze soort is dat de opening bovenaan franjeachtig gewimperd is. Er bestaat ook een aardster met verschillende gaatjes. Deze kreeg de passende naam “Peperbus”.
Gekraagde aardster in de volksgeneeskunde
De aardster werd medicinaal gebruikt door de inheemse volkeren van Amerika. De Blackfoot noemden ze ka-ka-toos, wat “gevallen sterren” betekent, en volgens de legende waren ze een indicatie van bovennatuurlijke gebeurtenissen. De Cherokee zetten na de bevalling vruchtlichamen op de navels van baby’s totdat de navelstreng er af viel. In de traditionele Chinese geneeskunde wordt de zwam gebruikt om ontstekingen in de luchtwegen te verminderen en het bloeden te stoppen en zwelling te verminderen.
Referenties en meer info
https://www.natuurpunt.be/pagina/aardsterren
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gekraagde_aardster
https://en.wikipedia.org/wiki/Geastrum_triplexhttps://natuurgidsen-klein-brabant.com/waarneming-van-de-maand-de-gekraagde-aardster/
https://natuurgidsen-klein-brabant.com/waarneming-van-de-maand-de-gekraagde-aardster/
Interessant