Gewoon muursterretje

Gewoon muursterretje (Tortula muralis) is een mos uit de familie van de kleimossen (Pottiaceae). Die behoren dan weer tot de bladmossen (Bryophyta).

Herkenning

• Vormt kussentjes, net als gewoon muisjesmos.
• Heeft kleine, smalle blaadjes met een omgerolde rand en een grijs glashaar aan de top. Hierdoor krijgt het een wat grijzige kleur. Bij droogte krullen de blaadjes in elkaar, en verkleurt het mos van blauw- naar grijszwart.
• Opvallende geel-groen gekleurde vruchtsteeltjes die 1 a 2 centimeter boven het kussentje uitsteken.

Vertaling

Engels: Wall-screw moss
Frans: Barbule des murs
Duits: Mauer-Drehzahnmoos

Voorkomen

Het mos groeit zowel op verticale als horizontale vlakken en heeft een voorkeur voor droge standplaatsen. Je vindt hem op muren, stenen, grafstenen, beton en daken. Het gewoon muursterretje vind je vaak samen met het gewoon muisjesmos.

Beschrijving

Het mos vormt tot 5 cm hoge kussentjes. In vochtige toestand is het geelgroen, maar droog zijn de bladeren eerder donker van kleur. Door de lange witte haren hebben de kussentjes dan een zwartgrijze kleur. De plant onderscheidt zich van het gewoon muisjesmos door de langere vruchtsteel met in vochtige toestand een geelgroene kleur.

De onderste bladeren zijn kleiner dan de bovenste, waardoor een klein bladrozet gevormd wordt. De bladeren hebben een tongachtige vorm en de middennerf vormt een lange chlorofylloze (zonder bladgroen) haar. De bladranden zijn omgerold.

Voortplanting

Het mos vormt geelgroen gekleurde vruchtsteeltjes die 1 a 2 centimeter boven het mos uitsteken. Aan de uiteinden zitten de sporenkapsels. Die sporenkapsels ontwikkelen zich al in de winter. De kapsels zijn vrij lang en smal, met een spits huikje.

Bijzonder aan dit mos is de krans van uitzonderlijk lange peristoomtanden – te zien bovenaan het geopende kapsel – die ervoor zorgen dat de sporen niet allemaal tegelijk op een kluitje uit het kapsel vrijkomen. De hele bundel is gedraaid en sluit zo de opening van het kapsel bijna af, een hele effectieve zeef. De sporen blijven meer dan 16 jaar kiemkrachtig.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Peristoom_(mossen)
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=30841

Referenties en meer info

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gewoon_muursterretje
https://www.stadsplanten.nl/2022/05/het-gewoon-muursterretje/
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=30841
https://www.stadsplanten.nl/2022/02/miniatuurlandschappen-op-muren/

Mossen herkennen aan de hand van hun sporenkapsels:

https://www.yavannah.nl/infoteksten/mossen/mossen_sporenkapsels.php