Grote bonte specht

Vroeger was deze vogel een zeldzame verschijning in een stedelijke omgeving, maar hij heeft zich aangepast en is tegenwoordig een vaste verschijning in veel tuinen. Het is een van de weinige vogels waarvan de aantallen eerder toenemen dan afnemen. Ik zie hem vooral in de broedperiode en in de koudere maanden. Hij lust zowel mezenbollen, vogelpindakaas als nootjes.

Engels: Great spotted woodpecker
Frans: Pic épeiche
Duits: Buntspecht

De grote bonte specht (Dendrocopos major) is een vogel uit de familie van de spechten (Picidae).

Grote bonte specht
Grote bonte specht

De grote bonte specht is de meest algemene specht van België. Een volwassen exemplaar is doorgaans 20 tot 24 centimeter groot. Naast de grote bonte specht komen ook de middelste bonte specht en de kleine bonte specht bij ons voor.

De middelste bonte specht meet zo’n 20 cm en beide geslachten zien er hetzelfde uit. Deze specht onderscheidt zich van de grote bonte specht door een grote rode koptekening. De kleine bonte specht is met zo’n 15 cm aanzienlijk kleiner dan de grote bonte specht. Het vrouwtje van die soort mist de rode koptekening en is geheel zwart-wit gekleurd.

Grote bonte specht: beschrijving

De geslachten van de grote bonte specht zijn voornamelijk te herkennen aan de koptekening. Het mannetje heeft een rode vlek in de nek, terwijl het vrouwtje een geheel zwarte kruin heeft.

Grote bonte specht
Grote bonte specht: mannetje

De grote bonte specht eet tijdens de warmere periodes van het jaar voornamelijk dierlijk voedsel, zoals insecten en hun larven en poppen. Hij beweegt handig van beneden naar boven op een boomstam, waarbij hij op de bast tikt om door insecten gegraven tunnels te vinden.

Grote bonte specht pindakaas
Grote bonte specht smullend van de vogelpindakaas

De grote bonte specht voedt zich soms ook met kleine vogels. Hij breekt nesten van zangvogels of kleinere spechtensoorten open en voedt zich met de eieren of de kuikens.

In de winter schakelt de grote bonte specht over op plantaardig voedsel. Ze lusten vooral zaden van dennenappels en sparrenkegels, maar ook hazel-, okker- en beukennootjes staan op het menu. Om de zaden uit dennenappels te hakken en om noten open te breken, worden de dennenappels of noten vastgeklemd in een schorsspleet van een boom, de zogenaamde spechtensmidse. Onderaan de boom vind je dan hoopjes leeggegeten dennenappels. Op onderstaande website zie je hiervan foto’s:

https://www.onzenatuur.be/artikel/lege-dennenappels-herken-vraatsporen-van-eekhoorn-specht-en-kruisbek

Spechten maken een heel herkenbaar roffelend geluid, dat vaak van ver te horen is. Zowel mannetjes als vrouwtjes roffelen op takken om territorium en paarband te versterken. Het mannetje gebruikt tijdens de paartijd zijn roffel ook om een vrouwtje te lokken.

Grote bonte specht vrouwtje
Grote bonte specht – vrouwtje

Net als alle spechten is de grote bonte specht een holenbroeder. Mannetjes hakken in bomen een nestholte uit met een rond gat. Ze hebben een voorkeur voor zachte houtsoorten, zoals berken. Ook oude nestholtes worden soms gebruikt, maar dan moet hij wel rekening houden met concurrentie van andere vogels, die zo’n kant en klaar hol ook wel zien zitten. De nestholte is doorgaans vijftien tot dertig centimeter diep en heeft een met houtsnippers beklede bodem.

Omstreeks einde december is het mannetje klaar met zijn werkzaamheden en kan hij met zijn geroffel vrouwtjes lokken. Als een vrouwtje deze roffel beantwoordt, volgt er baltsgedrag.

De vogel broedt vanaf begin april en heeft één legsel met meestal 5-7 eieren. De eieren worden op het hout in de nestholte gelegd. Ze zijn crèmewit van kleur. De broedduur bedraagt 10-12 dagen. De jongen zitten 3 à 4 weken in het nest. In de tweede helft van deze periode is het nest eenvoudig te ontdekken, daar de jongen dicht bij het vlieggat bedelen voor eten. Beide ouders broeden de eieren uit. Als de jongen zijn uitgevlogen worden ze nog zo’n 10 dagen door de ouders gevoed.

Referenties en meer info:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_bonte_specht
https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/grote-bonte-specht
https://www.natuurpunt.be/pagina/grote-bonte-specht
https://www.onzenatuur.be/soortenbank/grote-bonte-specht

You may also like...

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *