Grote weegbree
Grote weegbree (Plantago major) is een inheemse, overblijvende plant uit de weegbreefamilie (Plantaginaceae).
Er zijn van die planten waar zelfs plantenliefhebbers achteloos aan voorbij lopen omdat ze zo algemeen zijn. Dit betekent echter niet dat die planten minder interessant zouden zijn, integendeel. Vaak hebben die planten een lange geschiedenis als voedselbron en geneeskrachtig kruid.
Naamgeving
Weegbree komt al in het Oud-Saksisch voor als wegbreda, samengesteld uit weg en breed, dus een plant die breed op de weg groeit.
Plantago komt van het Latijnse Planta pedis en betekent voetzool (de bladen lijken op een voetzool).
Vertaling
Duits: Breit-Wegerich
Engels: Greater Plantain
Frans: Grand Plantain
Voorkomen
Deze plant werd door de mens vanuit Europa over de hele wereld verspreid. De indianen noemden het ‘de voetafdruk van de blanke man’ omdat het overal werd gevonden waar Europeanen waren geweest.
Grote weegbree staat vooral op en langs wegen, in weiden en gazons, bosranden en op bebouwde en braakliggende gronden.
Je vindt de plant bijna in elke straat, vaak aan de rand van het voetpad, in het gootje van de straat of nabij straatroosters.
Beschrijving
De plant wordt zo’n 15 cm hoog.
De wortel is een penwortel.
De plant heeft groene, ovale tot eivormige bladen die in een rozet groeien. Midden in het rozet ontwikkelt zich een aarvormige bloeiwijze.
Bloeiwijze
In de bloeiaar staan veel kleine bloemen dicht op elkaar. De bloeitijd loopt van mei tot en met november. Tijdens de bloei, die van beneden naar boven verloopt, zie je eerst grijze stempels uit de bloemen tevoorschijn komen en naderhand witte meeldraden, met helmknoppen, die ver naar buiten steken.
De grote weegbree draagt een doosvrucht met een grootte van 2-5 mm. Elke vrucht bevat vier donkerbruine zaadjes of meer.
Culinair
De jonge, zachte bladen kunnen rauw worden gegeten en de oudere, vezelige bladeren kunnen in stoofschotels worden gekookt. De zaden zijn ook eetbaar.
De aren en bladen van de grote weegbree kunnen als voedsel aan vogels en andere dieren worden gegeven. Pluk ze dan wel op niet verontreinigde plaatsen (niet langs de straat of op plaatsen waar honden plassen).
Grote weegbree in de kruidengeneeskunde
Weegbree was een bekend kruid om wonden te genezen. Het werd als een papje op snijwonden en kneuzingen gelegd. De grote weegbree wordt ook gebruikt om jeuk en brandnetelblaren te behandelen. Wrijf met het blad over de te behandelen plek.
Je kan een afkooksel ervan gorgelen tegen kiespijn, oorpijn en zweertjes in de mond. Gebruikt als “spuugkompres” (eerst door en door kauwen) heeft het eeuwenlang gediend als een volksremedie bij slangenbeten, insectenbeten, snijwonden en huiduitslag.
Weegbreezalf is geschikt tegen schaafwonden, insectensteken en andere wondjes aan de huid.
Wil je zelf weegbreezalf maken, dan kun je dat hier leren: https://naturalslovakia.com/nl/2020/08/28/weegbree-zalf/
Referenties en meer info:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_weegbree
https://www.stadsplanten.be/weegbree-plantago/
https://wilde-planten.nl/groteweegbree.htm
https://www.floravannederland.nl/planten/grote_weegbree
