Italiaanse aronskelk

Eén van de meest opvallende planten die je in de winter kan zien is de Italiaanse aronskelk met zijn opvallend grote, wit geaderde bladeren. Het is een stinzenplant die je vaak verwilderd kan tegenkomen. Op plaatsen waar mensen hun groenafval dumpen is het een courante verschijning.

De Italiaanse aronskelk (Arum italicum) is een overblijvende, giftige plant uit de aronskelkfamilie (Araceae). Oorspronkelijk komt hij uit Zuid- en Midden-Europa.

Het is een erg dankbare plant in de winter, want het mooie blad verschijnt in de herfst en verdwijnt weer in het late voorjaar.

Vertaling

Engels: Italian Lords-and-ladies
Frans: Gouet d’Italie
Duits: Italienischer Aronstab

Voorkomen

Je vindt de plant op licht beschaduwde plaatsen op vochtige, voedselrijke grond. In Mechelen vind je hem onder meer in beboste stroken van het Vrijbroekpark, maar ook in (voormalige) tuinen, ruigten en andere plaatsen, waar mensen afval dumpen.

Beschrijving

De Italiaanse aronskelk wordt 30 tot 60 cm groot. De plant heeft een grote, langwerpige, 5 cm lange en 3 cm dikke, horizontale knol.

De gesteelde stengels zijn onbehaard.

De grote bladeren zijn driehoekig tot hartvormig en zijn wit tot geel wit geaderd. In de herfst komen de bladeren boven de grond. Na de bloei sterven de bladeren af en blijft alleen de bloeikolf te zien.

Voortplanting

De hoofdbloei situeert zich rond de maand mei. De bloeikolf is groen-wit van kleur. Onderaan de bloeikolf zitten de vrouwelijke bloemen met daarboven de mannelijke bloemen. Het schutblad (spatha) van de bloeikolf is wit, maar afhankelijk van de soort kan het ook geel, rood of roze zijn (foto’s van de bloemen volgen later).

De felle kleur van het schutblad heeft als doel insecten aan te trekken.

Bestuiving van aronskelken vindt plaats met behulp van motmugjes. Hiervoor zetten aronskelken een geavanceerd vangsysteem in werking.

Door verbranding van zetmeel warmt de bloeikolf op t.o.v. de omgeving waardoor er stoffen vrijkomen die naar aas ruiken. Hier komen motmugjes, al dan niet beladen met stuifmeel, op af. Die komen dan in een val terecht waardoor bestuiving tot stand komt. Pas de volgende dag of de dag daarna opent de val zich weer en verlaten de mugjes de plant om een volgend exemplaar op te zoeken. We spreken hier ook van “valbloemen”.

De groene bessen kleuren van oranje naar rood en zijn ongeveer 1 cm breed. De kolf kan tot 20 cm hoog worden. De bessen worden gegeten door vogels en andere dieren, die zo zorgen voor de verspreiding.

Mogelijke verwarringen

De Italiaanse aronskelk kan verward worden met de gevlekte aronskelk. De bladeren van de Italiaanse variant verschijnen echter al in de late herfst, die van de gevlekte aronskelk op het einde van de winter/begin lente. De bladeren van de Italiaanse zijn geaderd, die van de gevlekte …gevlekt.

Een ander verschil is de kleur van de bloeikolf, die zich middenin het wit groen gekleurde schutblad bevindt. De kleur hiervan is paars bij de gevlekte aronskelk en geel bij de Italiaanse soort.

Culinair

De wortelknol zou eetbaar zijn…

Andere toepassingen

Vroeger werd het sap van de bessen gebruikt voor het bereiden van stijfsel.

De plant wordt gebruikt als tuin- of grafbloem en wordt eveneens vaak verwerkt in boeketten.

Referenties en meer info

https://wilde-planten.nl/italiaansearonskelk.htm
https://nl.wikipedia.org/wiki/Italiaanse_aronskelk
https://www.ecopedia.be/planten/italiaanse-aronskelk
https://www.stadsplanten.nl/2020/10/over-oprukkende-italianen/
https://wildetuinplanten.com/2020/11/09/aronskelk-aronskelkfamilie/