Kleverig kruiskruid
Kleverig kruiskruid (Senecio viscosus) is een eenjarige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae). Het onderscheidt zich van andere kruiskruidsoorten door zijn opvallende kleverige haren en karakteristieke geur.
Naamgeving
Kleverig kruiskruid dankt zijn naam aan de kleverige, klierachtige haren op de stengels en bladen.
Senecio komt van senex (grijsaard) vanwege het spoedig zichtbaar wordende vruchtpluis. Viscosus betekent kleverig.
Vertaling
Engels: Sticky Groundsel
Frans: Séneçon visqueux
Duits: Klebriges Greiskraut
Voorkomen
Kleverig kruiskruid behoort tot de pioniersvegetatie op open, verstoorde grond. Je kan de plant vinden langs wegen, op braakliggende terreinen, in zandige duingebieden en op industrieterreinen. De plant gedijt goed in voedselarme en droge bodems.
De plant is inheems in delen van Europa, maar heeft zich door menselijke activiteit verspreid naar andere delen van de wereld, waaronder Noord-Amerika.
In Mechelen trof ik de plant aan in de omgeving van de Vismarkt. In onze stad is het zeker geen algemene verschijning.
Beschrijving
Kleverig kruiskruid is een eenjarige plant die 30 tot 60 centimeter hoog kan worden. De bladen zijn diep ingesneden en hebben een grijsgroene kleur, terwijl de stengels meestal rechtopstaand zijn.
De stengels, bladen en omwindselblaadjes van het bloemhoofdje zijn klierachtig en kleverig behaard. Anders dan bij bijv. kleefkruid en klit gebruikt kleverig kruiskruid geen haakjes, maar een kleverige vloeistof die door de massaal aanwezige klierhaartjes wordt uitgescheiden.
De verspreid staande, grijsachtig groene bladen zijn langwerpig en veerdelig.
Om droge omstandigheden te kunnen overleven heeft kleverig kruiskruid ondergronds een uitgebreid wortelstelsel. Bovengronds helpen zijn vele haren om de verdamping te beperken.
De plant is giftig.
Bloeiwijze
De bloeiperiode loopt van juni tot in de herfst.
De bloemen vormen vrij losse tuilen met vrij weinig bloemhoofdjes. De gele bloemen zijn doorgaans zo’n 1 cm groot.
De bloemhoofdjes hebben tot vijf (buiten) omwindselblaadjes en meestal dertien straalbloemen. Over de verschillen tussen lint- en straalbloemen:
https://wilde-planten.nl/uitleg/lintbloemen.htm
De omwindselblaadjes zijn klierachtig behaard met ongeveer 0,25 mm lange klierharen.
De zaden verspreiden zich door middel van wit vruchtpluis.
De nootjes zijn kaal of hebben een enkele rij korte haren tussen de ribben.
Referenties en meer info:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kleverig_kruiskruid
https://wilde-planten.nl/kleverigkruiskruid.htm
https://waarnemingen.be/species/7454
https://www.stadsplanten.nl/2020/09/plakkerig-in-de-stad-appelig-in-het-bos/
https://www.ecopedia.be/planten/kleverig-kruiskruid
Deze kende ik niet! Leuke ontdekking!