Klimop

Weinig planten zijn zo belangrijk voor onze biodiversiteit als klimop (Hedera helix) . Door zijn late bloei is het een magneet voor talrijke insecten. De bessen in het vroege voorjaar geven voedsel aan vogels op een moment dat er weinig ander voedsel is te vinden. De plant geeft bovendien beschutting en nestgelegenheid aan talrijke insecten en vogels.

Klimop is een zinnebeeld voor trouw (het aanhechten) en eeuwig leven (blijft immer groen). Op grafstenen wordt het dan ook gebruikt als symbool voor onsterfelijkheid.

Engels: Ivy
Frans: Lierre
Duits: Efeu

Klimop is een overblijvende klimplant uit de klimopfamilie (Araliaceae). De plant groeit op vochtige, voedselrijke grond langs muren en tegen bomen waaraan de plant zich met korte hechtwortels aan vastklampt.

Gezonde bomen lijden niet onder klimopbegroeiing. De plant parasiteert niet,maar hecht zich enkel aan andere planten. Ook muren worden niet aangetast door de hechtwortels. Bij oude muren kan de plant wel een probleem vormen.

Klimop: beschrijving

De plant kan meer dan 10 meter hoog klimmen, maar kan ook uitgestrekt op de grond liggen. Hij geurt enigszins harsachtig.

De bladeren staan verspreid, zijn wintergroen en meestal tot 8 cm groot.

Ze zijn kaal, glanzend en leerachtig. Oudere planten die voldoende licht ontvangen kunnen boogvormig afstaande bloeiende zijtakken vormen. De bladeren van die bloeiende takken zijn eirond en niet gedeeld. Worden deze zijtakken gestekt dan ontstaat er een klimopplant die geen klimstengels meer kan vormen. Deze vorm kennen we in de handel als struikklimop.

De bloeiperiode loopt van september tot december. De bloemen zijn tweeslachtig en vormen bolvormige schermen. Ze zijn geelgroen en 7-9 mm groot.

De vijf kroonbladen zijn teruggeslagen. De vijf tot tien meeldraden zijn geel. Bloeiende klimop is voor vele insecten in de herfst een rijke bron van nectar en stuifmeel, omdat er dan weinig andere planten bloeien. De zwarte bessen zijn in de vroege lente rijp. Die bessen worden onder meer door merels, spreeuwen en houtduiven gegeten.

In klimop nestelen graag vogels zoals de heggenmus, de merel, de winterkoning en de grauwe vliegenvanger. Ook overwinteren sommige dagvlinders zoals de gehakkelde aurelia tussen klimop.

Klimop: toepassingen

De bladeren en vruchten van de klimop zijn voor de mens giftig.

Vanwege het hoge saponinegehalte kan een afkooksel van klimopbladeren gebruikt worden als wasmiddel. De meest eenvoudige manier om klimop als wasmiddel te gebruiken is door een handvol klimopblaadjes (geen takjes of bessen) met handschoenen (omwille van het irriterende sap) te plukken en te versnipperen in een waszakje. Doe het zakje bij de was in plaats van wasmiddel. Na de was kunnen de blaadjes op de composthoop.

Bronnen en meer info

https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimop
https://www.onzenatuur.be/artikel/klimop-is-wel-een-toffe-plant
https://www.floravannederland.nl/planten/klimop
https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/artikel/klimop-hedera-helix-goed-voor-de-natuur-je-ziel-en-de-was
https://wilde-planten.nl/klimop.htm