Robertskruid

Robertskruid (Geranium robertianum) is een inheemse, één- of tweejarige plant uit de ooievaarsbekfamilie (Geraniaceae).
De plant wordt ook wel “stinkende ooievaarsbek” genoemd.

Naamgeving

De Nederlandse naam is afgeleid van de vorm van de vrucht, die wat lijkt op de kop van een ooievaar. 

Geranium komt van het Griekse geranios (kraanvogel). Herba ruberta of herba rubra betekent rood kruid, wat men later verbasterde tot Robert.

Vertaling

Frans: Geranium herbe à Robert
Duits: Ruprechts-Storchschnabel
Engels: Herb-robert, Robert geranium

Voorkomen

De plant heeft zich zo goed aangepast aan stedelijke gebieden, dat hij zowat overal te vinden is. Hij groeit zowel op beschaduwde plaatsen als in de volle zon. Je vindt de plant op braakliggende grond, op steenhellingen, langs paden, spoorwegen, paden, bosranden, beekjes en zelfs tegen muren op voetpaden.

Beschrijving

Je hebt 2 sterk gelijkende soorten: het gewone robertskruid en klein robertskruid.

De bloemen van gewoon robertskruid kunnen tot 2 cm groot worden, de bloemen van de kleine variant worden maar half zo groot. Klein robertskruid heeft gele helmknoppen (het bovenste gedeelte van de meeldraad) en robertskruid roodbruine. De kelk van klein robertskruid is rond, die van robertskruid kruikvormig.

Robertskruid is inheems. Klein robertskruid komt uit het Middellandse Zeegebied.

Robertskruid wordt doorgaans 10-40 cm groot. De kleur varieert van groen tot donkerrood (in droge omstandigheden).

Het wortelgestel is vrij oppervlakkig en komt niet dieper dan 10 cm.

De stengels zijn sterk vertakt en hebben klierharen. De bladen zijn ruwweg driehoekig van vorm met doorgaans drie veerdelige slippen. De soms roodachtig verkleurende bladen verspreiden een sterke geur.

Bloei

Robertskruid bloeit van maart tot november.

De (paars)roze bloemen hebben een doorsnede van max 2 cm. De vijf kelkbladen zijn eirond tot langwerpig. Er zijn 5 kroonbladen, die duidelijk groter zijn dan de kelkbladen. De bloemen zijn tweeslachtig en worden bestoven door bijen, hommels,vliegen, zweefvliegen en vlinders.

De vrucht lijkt op de snavel van een kraanvogel. Het is een kluisvrucht. Bij uitdroging van de rijpe vrucht breekt de snavel open en worden de zaden in alle richtingen geschoten en dat tot zes meter ver.

Culinair

De bladen en bloemen zijn eetbaar en kunnen worden gebruikt om een salade te kruiden. Robertskruid heeft wel een uitgesproken smaak en moet daarom met mate worden gebruikt.

Vroeger werd het soms aan bier toegevoegd om het een meer uitgesproken smaak te geven.

Robertskruid in de volksgeneeskunde

In de kruidengeneeskunde werden alle delen van de plant gebruikt als bloedstelpend en desinfecterend middel. Het kauwen op verse bladen zou behulpzaam zijn bij genezing van keelontsteking.

Een aftreksel ervan vindt toepassing bij nier- en blaasklachten.

Vers geplukte en fijngewreven bladen hebben een speciale geur.  Op het lichaam gesmeerd zouden die muggen afstoten.

Referenties en meer info

https://www.floravannederland.nl/plantensoorten/families/ooievaarsbekfamilie/
https://mens-en-gezondheid.nl/home/geneeskrachtige-kruiden-en-planten/robertskruid-eetbaar-en-vol-geneeskracht/
https://plantaardigheden.nl/plant/beschr/christelvds/robertskruid.htm
https://wilde-planten.nl/robertskruid.htm
https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/search/label/Robertskruid
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28125