Stadsreus
Met zo’n naam verdien je zonder twijfel een artikel op deze website over stedelijke natuur…
De stadsreus (Volucella zonaria) , ook wel hoornaarzweefvlieg genoemd, is een insect uit de familie van de zweefvliegen (Syrphidae).
Vertaling
Engels: Hornet mimic hoverfly
Frans: Volucelle zonée
Duits: Hornissenschwebfliege
Voorkomen
De stadsreus komt voor in grote delen van Europa, en heeft zich ook in stedelijke gebieden goed aangepast. Ze worden vaak gezien in tuinen, parken en andere groene gebieden in de stad.
Beschrijving
De stadsreus is met zijn lichaamslengte van zo’n twee centimeter de grootste zweefvlieg van België. Ze lijken sterk op een hoornaar. Dit is een goed voorbeeld van mimicry, een overlevingsstrategie waarbij de stadsreus zich voordoet als een gevaarlijk insect om predatoren af te schrikken.
De volwassen vliegen zijn echter onschadelijk en voeden zich met nectar en stuifmeel van bloemen. Aan de korte voelsprieten op de kop is te zien dat het geen wesp is, maar een vlieg. Bovendien hebben wespen vier vleugels en zweefvliegen maar twee.
De stadsreus heeft een geel achterlijf met zwarte dwarsstrepen, een bruinoranje glanzend borststuk en een gele kop. Zoals bij de meeste zweefvliegen staan de ogen van de mannetjes dichter bij elkaar dan bij de vrouwtjes.
De volwassen vlieg is geregeld te vinden op de bloemen van berenklauw, koninginnenkruid en de vlinderstruik, waar hij nectar en stuifmeel eet.
Levenscyclus
De stadsreus heeft een opmerkelijke levenscyclus. Die begint wanneer het vrouwtje haar eieren legt in nesten van sociale wespen, zoals die van de gewone wesp (Vespula vulgaris), de Duitse wesp (Vespula germanica) en zelfs van de hoornaar. De eitjes worden meestal in de buurt van de ingang gelegd.
Ze wordt niet aangevallen door de wespen, wat zeer opmerkelijk is, want wespen verdedigen hun nest tot de dood. Hoe dit kan, is niet bekend.
Na enkele dagen komen de eieren uit en komen de larven tevoorschijn. Deze larven zijn aaseters en voeden zich met het afval en de dode of stervende wespenlarven die zich onderaan het nest bevinden. Op die manier vervullen ze eigenlijk een hygiënische functie in het nest. De larven kunnen tot 2 cm groot worden. De wespen laten ook de larven met rust.
Na een paar weken bereiken de larven hun volledige grootte. Ze verlaten het wespennest en zoeken een geschikte plek in de grond of in ander beschut materiaal om te overwinteren .
Volgens andere bronnen zouden de larven in de nesten van de wespen overwinteren. Die nesten worden in de herfst door de wespen verlaten.
In de volgende zomer verpoppen ze, waarna een nieuwe generatie stadsreuzen verschijnt.
Opgelet!!!
In zijn ijver om ongewenste soorten te bestrijden worden vaak ook gewenste soorten door de mens vernietigd. De stadsreus lijkt erg op de Europese en Aziatische hoornaar en het is die laatste die men weg wil. Voor particulieren en bestrijdingsfirma’s is het echter allemaal één grote pot nat en wordt de gifspuit maar al te gretig boven gehaald…
Referenties en meer info:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadsreus_(zweefvlieg)
https://www.bestuivers.nl/zweefvliegen/zweefvliegenportretten/reuzen
https://repository.naturalis.nl/pub/294449/Jubileumboekje_50_51_Reemer.pdf
1 Response
[…] zag ik nog de stadsreus, kegelbijvlieg en de […]