Wikke

Wikke (Vicia) is een plantengeslacht uit de vlinderbloemenfamilie (Leguminosae of Fabacea ). Het geslacht kent ongeveer 140 soorten. Het zijn opvallende planten die ware bloementapijten kunnen vormen.

Meer info over vlinderbloemigen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlinderbloemenfamilie

Naamgeving

Vicia komt mogelijks van het Latijnse woord vincere of vincio (binden of winden). Een andere mogelijkheid is een verwijzing naar het Griekse bikion of bicion (vaatje), een verwijzing naar de peulvrucht.

De Nederlandstalige naam komt van wikkelen: met de rank die aan het eind van ieder (samengesteld) blad zit houdt de plant zich vast aan naburige planten.

Vertaling

Engels: Vetches
Frans: Vesces
Duits: Wicken

Voorkomen

Bonte wikke en vogelwikke zijn de meest opvallende wikkes in onze stedelijke omgeving. Ze komen soms massaal voor op ruderale plaatsen. Ze zijn echter moeilijk van elkaar te onderscheiden.

Ringelwikke is ook gemakkelijk te vinden en valt op door zijn kleine witte bloemetjes.

In Mechelen vind je deze planten onder meer achteraan het station, langs de fietsostrade, op verlaten industriële terreinen en in de buurt van Perron M.

Kenmerken

Wikkes zijn kruidachtige planten met dunne, vaak klimmende of kruipende stengels, meestal met ranken waarmee ze naburige planten beklimmen.

De bladen zijn even geveerd met meerdere deelblaadjes. Afhankelijk van de soort zijn er 1-15 paren van die deelblaadjes.

De vlinderbloemige bloemen van wikkes zijn verschillend gekleurd, meestal met gesteelde trossen of groeiend in de bladoksels.
Onderstaande foto toont de paars-witte bloemen van bonte wikke.

De vruchten zijn peulen, die meerdere zaden bevatten.

Belangrijke determinatiekenmerken voor wikkes zijn de bloemen, de peulen en het aantal deelblaadjes.

Determinering

Hulp bij de determinatie van wikkes krijg je op onderstaande websites:
https://waarnemingen.be/species/197069/
https://wildebloemen.info/pages%20sleutels/sleutel%20wikke%20Vicia.php

Toepassingen

De tuinboon (Vicia faba) wordt al zeer lang verbouwd voor menselijke consumptie. Het is de enige eetbare boon die van nature voorkomt in Europa.

Een aantal wikkesoorten, zoals voederwikke en bonte wikke, zijn op vele plaatsen in de wereld in cultuur als veevoer.

De planten binden stikstof uit de lucht en zijn daardoor zeer geschikt als groenbemester en voor het produceren van plantaardige compost.

De zaden worden vaak gebruikt in vogelvoer.

Referenties en meer info:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikke
https://waarnemingen.be/species/197069
https://www.stadsplanten.nl/2023/07/woekerende-wikkes/