Winterpostelein

by Cars · 28 maart 2024

Winterpostelein (Claytonia perfoliata) is een uitheemse eenjarige plant uit de bronkruidfamilie (Montiaceae). De plant is tijdens de bloei gemakkelijk te herkennen aan de schotelvormige bladeren, waar de (bloei)stengel doorheen lijkt te groeien.

Voorkomen

De plant is afkomstig uit het westen van Noord-Amerika.

Je kan de plant vinden onder laanbomen, middenbermen, begraafplaatsen, plantsoenen, tuinen, duinbossen en tegen muren in een stedelijke omgeving.

In Mechelen kan je de plant onder meer zien op de middenberm aan de Zandpoortvest, aan de voormalige stationsparking of tegen een gevel op de Zwartzustersvest.

Winterpostelein op de middenberm van de Zandpoortvest

Naamgeving

Claytonia is genoemd naar John Clayton (1694–1773), die in Amerika veel planten verzamelde. Perfoliata is afgeleid van de Latijnse woorden “per” (door) en “folium” (blad) vanwege de steel die schijnbaar door het blad is gegroeid.

Vertaling

Engels: Spring Beauty
Frans: Claytonie perfoliée
Duits: Gewöhnliches Tellerkraut

Beschrijving

De zaadjes van winterpostelein kiemen pas bij een temperatuur onder 12°C, meestal na oktober. Ze vormen een bladrozet en gaan zo de winter in.

De rechtopstaande, kale, gladde en ietwat vlezige stengels zijn lichtgroen of rood aangelopen. Vaak groeien de planten in groepen.

De lang gesteelde rozetbladen zijn ruitvormig tot eirond. Afhankelijk van de groeiplaats varieert de kleur van groen tot geelgroen. Het bladpaar onder de bloeiwijze is vergroeid en lijkt op een schoteltje.

Bloei

De plant bloeit van maart t/m juni. Als ze gaan bloeien ontstaan in de oksels van de rozetbladeren bloeistelen die onder de bloeiwijze een doorboord blad lijken te hebben. Eigenlijk zijn dit twee vergroeide tegenoverstaande bladeren, die zo een schoteltje vormen.

De witte bloemen hebben 5 kroonbladen, 2 kelkbladen en vijf meeldraden die aan de voet vergroeid zijn met de kroonbladen.

Het vruchtbeginsel groeit, meestal na zelfbevruchting, uit tot een doosvrucht. De driedelige doosvrucht wordt omsloten door de twee groene kelkbladen. In de doosvrucht ontstaan de zaden. De zaden hebben een mierenbroodje. Mieren slepen dit graag mee naar hun nest en verspreiden zo het zaad van de plant.

Winterpostelein uitgebloeid — Winterpostelein (uitgebloeid)

Culinair

De plant is geschikt als groente (voor de bloeitijd oogsten), rauw als salade en gekookt als spinazie. Zowel de wortelen, bladen als bloemen kunnen worden gegeten.