Witte dovenetel

Het is oktober en nog steeds kan je de witte dovenetel in bloei aantreffen. Tijd voor een kennismaking met deze plant.

De witte dovenetel (Lamium album) is een overblijvende plant uit de familie van de Lipbloemigen (Lamiaceae). De plant is inheems.

De Nederlandstalige naam dankt hij aan zijn blaadjes, die lijken op die van de brandnetel. De bladeren van de dovenetels prikken echter niet. Ze hebben geen brandharen. Het sap van de bladeren zou zelfs helpen om het branderige gevoel na aanraking van een brandnetel te temperen… Andere veel voorkomende dovenetels zijn de paarse- en gele dovenetel.

Lamium is afgeleid van het Griekse woord lamos (muil of keelgat) en heeft betrekking op de muilvormige bloemkroon. Album betekent wit.

Engels: White Dead-nettle
Frans: Ortie blanche
Duits: Weiße Taubnessel

Witte dovenetel: beschrijving

De witte dovenetel is een vaste plant die tot 50 cm hoog kan worden. Je vindt hem op tal van plaatsen, onder meer langs grachten, sloten, bosranden en ruigten. Hij heeft wortelstokken met ondergrondse uitlopers. De vierkante stengels zijn hol en behaard. De kruisgewijs tegenoverstaande bladen zijn wintergroen. Ze zijn min of meer hartvormig en getand. De plant is tweeslachtig.

De bloemen groeien kransgewijs aan de stengels. De bloemen zijn wit of lichtroze en bloeien van maart tot oktober. Ze worden vooral door bijen en hommels bezocht, omdat die insecten met hun lange tong bij de nectar kunnen komen.

De zaden hebben een mierenbroodje en zijn langlevend. Mieren zorgen zo mee voor de verspreiding van de zaden.

Witte dovenetel: culinair

Jonge scheuten kunnen gebruikt worden in een salade. De dovenetel kan worden bereid als spinazie, maar veel Nederlandse en Vlaamse volksnamen wijzen op de vroegere gewoonte van kinderen om de honing uit de bloemen te zuigen. Als je een bloempje plukt en je zuigt wat op het puntje waarmee het vastzat kan je de zoete nectar proeven. Ik heb het zelf geprobeerd en kon soms een korte, erg zoete sensatie op mijn tong waarnemen. Als de hommels of bijen je voor zijn geweest, dan zal je echter niets meer proeven…

Gekookt als groente zijn de bladeren en scheuttoppen geschikt als soepgroente. De bloemen kunnen eveneens worden gegeten.

Witte dovenetel in de kruidengeneeskunde

Van gedroogde bloemen van witte dovenetel kan een medicinale thee worden getrokken. Deze thee zou helpen bij keelklachten zoals keelontsteking, klachten aan stembanden en strottenhoofd. Ook zou de thee kalmerend, bloedzuiverend en ontstekingsremmend werken.

Witte dovenetel werd gebruikt bij de behandeling van vrouwenziekten en diarree, tegenwoordig als homeopathisch preparaat bij nierziekten.

Bronnen en meer info:

https://wilde-planten.nl/wittedovenetel.htm
https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/search/label/Witte%20dovenetel
https://www.wildebloemen.info/pages%20bloemen/W/witte%20dovenetel.php